قوام‌الملك و ايلات خمسه در گذر استعمار انگليس و جنگ جهاني اول
ايلات خمسه به عنوان يكي از دو ايل مقتدر در ایالت فارس و جنوب ایران، با جمعیتی بالغ بر ۳۰۰۰۰ خانوار، در بسیاری از تحولات فارس تأثيرگذار بوده است. در این مقاله سعی داریم به تبیین موضع قوام‌الملك و ایلات خمسه در تقابل با حکومت مرکزی و هجوم استعمار انگلیس به ايران و شهرهای جنوبی کشور در جنگ جهاني اول بپردازیم و روشن كنيم شعله‌ور شدن جنگ جهاني اول و تجاوز نیروهای استعمار انگلیس به بنادر و شهرهای جنوب کشور چه تأثيری در تصمیمات و موضع گیریهای این ايل و رياست آن، در تقابل با مواضع حکومت مرکزی و دسیسه‌های حکام داخلی و خارجی داشته است. متن کامل
قرارداد 1907م؛ زمينه‌ها و پيامدها
اهمیت سرزمین ایران به عنوان منطقهای نزدیک به آبهای آزاد و اقیانوس هند و واسطۀالعقد شرق و غرب، به طور مشخص از دوره صفویه تا به امروز مورد توجه قدرتهای غربی به ویژه روسیه و انگلیس بوده است. هدف روسها در دستیابی به خلیجفارس و هندوستان، و سیاستهای انگلیسی‌ها در حفظ موقعیت و پایگاه خود در هند و خلیجفارس، عمدهترین دلایل نفوذ و دخالتهای آنان در ایران عصر قاجاریه بود كه رقابتشان در گرفتن امتیازهای سیاسی و اقتصادی موجب بروز تنشهایی می‌شد. متن کامل
فعاليت‌هاي سياسي و نظامي و مناسبات ابوالفتح‌ميرزا سالارالدوله با انگليس
ابوالفتح‌میرزا سومین فرزند پسر مظفرالدین شاه قاجار بود که در شهر ولیعهدنشین تبریز به دنیا آمد. مادر ابوالفتح میرزا که ظاهراً از خاندان قاجار نیز نبود نورالدوله لقب داشت این موضوع باعث شد که سالارالدوله نتواند ولیعهد شود. سال تولد ابوالفتح میرزا را بیشتر پژوهشگران 1298 هجری قمری برابر با 1260 هجری شمسی و نوامبر 1881 میلادی ذکر کرده‌اند. اما برخی دیگر از نویسندگان سال 1291 هجری قمری را نیز برای تولد او نوشته‌اند. متن کامل
سيدضياءالدين طباطبايي؛ از مشروطه تا كودتا
آنجا كه كودتاي اسفند 1299 با محوريت شخص سيدضياء شكل گرفت، ابتدا به زندگي او اشاره كوتاهي مي‌نمائيم. نامبرده فرزند آقا سيدعلي يزدي، از روحانيون دربار مظفرالدين شاه، مي‌باشد. در ايام نوجواني انقلاب مشروطه را درک نمود و در مهاجرت كبري همچون ديگر طلاب به قم مهاجرت کرد. ورودش به شيراز با پيروزي انقلاب مشروطه همزمان شد. سيد در شيراز روزنامۀ اسلام و با توقيف آن روزنامۀ نداي اسلام را منتشر ساخت. انتقادهاي او از متنفذين و مستبدين فارس منجر به تهديد قتلش از جانب ايشان شد. پس شيراز را با قيافه و لباس مبدل ترك گفت و به تهران رفت كه در محاق استبداد صغير فرو رفته بود. او در تهران به كميتۀ جهانگير پيوست و مأمور نوشتن بيانيه و برقراري ارتباط ميان آزاديخواهان شد. متن کامل
سیاستهای استعماری انگلیس در افغانستان
بعد از حکومت احمدشاه درانی، تیره‌ای از طایفه درانی که سدوزائی خوانده می‌‌‌‌شدند و مشهورترین آنها تیمور و محمود و زمان‌شاه و شاه شجاع بودند، با ضعفی که در دوران تیمور به بار آمد حکومت از اين خاندان به خاندان محمدزایی منتقل می‌شد. انگلیسيها به خاطر ترسی که از رقبای استعماری خود داشتند در هنگام حکومت شاه شجاع در سال 1809 هيئتي را براي انعقاد يك پيمان تدافعي به ریاست مونت استوارت الفینستون به افغانستان فرستادند. اين شخص از جمله مأمورین هندشرقی بود که بعدها کتابی هم تحت عنوان گزارش راجع به سلطنت کابل نوشته بود. معاهده به علت ناکامی ناپلئون صورت عمل به خود نگرفت. انگلستان، که نگران منافع خود در هند بود، قبل از حمله محمدشاه قاجار به هرات، شجاع‌الملک، دشمن دیرینه دوستمحمدخان، را که در هندوستان در حبس به سر می‌برد، آزاد نموده بر تخت سلطنت نشاند.متن کامل
رزم‌آرا و انگليسي‌ها
در کابینه رزم‌آرا همچون کابینه‌های پیش از او، نفت مهم‌ترين مسئله کشور و تصمیم‌گيری درباره قرارداد الحاقی «گس – گلشائیان» بغرنج‌ترين بحران فراروی آن بود. به تعبیر شمس قنات‌آبادی روی کار آمدن ناگهانی رزم‌آرا همچون آتشی در یک جنگل خشک بود که رهبران ملی و مذهبی را رویاروی دولت وی قرار داد. از نگاه آنها آمدن برق آساي رزم‌آرا نشانگر وجود زدوبند‌های پنهانی و پشت پرده بود. با توجه به این مقدمات، این مقاله مي‌کوشد به این مسائل پاسخ دهد که رزم‌آرا چه سیاستی در برابر قرارداد الحاقی در پیش گرفت؟ انگلیسی‌ها در روی کار آمدن و تداوم دولت رزم‌آرا چه نقشی ایفا کردند؟ مواضع دول آمريكا و شوروی در برابر دولت رزم‌آرا چه بود؟ رزم‌آرا بحران نفت را چگونه مدیریت کرد و در برابر مجلس و کمیسیون نفت چه رویکردی اتخاذ کرد؟ و پرسش‌هایي مانند اين‌ها. متن کامل
ردپاي انگليس در اشغال سرزمين‌هاي قفقازي ايران
يكي از زيان‌بارترين و شوم‌ترين سياست‌هاي انگليس در ايران، در جريان جنگ‌هاي روسيه عليه كشور ما و اشغال سرزمين‌هاي قفقازي شكل گرفت. بر پايه مستندات تاريخي و در بررسي اسناد مربوط به جنگ‌هاي ايران و روس و اشغال قفقاز، ردپاي انگليس به وضوح آشكار است. متن کامل
دسايس استعمار بريتانيا بر ضد استقلال و آزادي ايران اسلامي در عصر مشروطيت
جنبش موسوم به انقلاب مشروطيت ايران، علل گوناگوني دارد كه در رأس آنها بايد از تكاپوي ديرين ملت ايران براي «نجات و رهايي از ظلم و استبداد داخلي» و «دفع تجاوز استعمار خارجي» ياد كرد. پيش از مشروطه، هزاران سال «نظام خودكامگي» و «رژيم استبدادي» بر كشور ايران حكمفرما بود و فقدان يك قانون مدون، ثابت و عام براي كارگزاران دولت (كه ضمن تعيين حقوق مردم و وظايف دولتمردان، شاه و زيردستان وي را از تجاوز به حقوق ملت باز داشته و به انجام مسئوليت‌هاي خويش ملزم سازد) منشأ بسي ظلم‌ها و تجاوز‌ها مي‌گرديد. متن کامل
حماسه جاويد - مقاومت اسلامي جهاد عشاير خوزستان عليه تجاوز انگليس در جنگ جهاني اول
به دنبال شعله‌ور شدن آتش جنگ جهاني اول، در اوائل آگوست 1914م (مردادماه 1293ش) نيروهاي نظامي انگليس در نوامبر (آبان‌ماه) همان سال، به فرماندهي دلامين، از طريق خليج‌فارس به شهرهاي آبادان و خرمشهر رسيده، آنها را اشغال نمودند. نيروهاي انگليسي، پس از آن، به تدريج همه خوزستان را اشغال؛ و از طريق آبادان و خرمشهر؛بصره، فاو و بخش‌هاي زيادي از خاك عثماني را در بين‌النهرين اشغال كردند. متن کامل
جيمز موريه و ادبيات استعماري
كتاب سرگذشت حاجي‌باباي اصفهاني توسط جيمز موريه، منشي سفارت انگليس در ايران، نوشته شده و شهرتي به هم زده است. در اين كتاب ايران و ايراني هر چه زشت‌تر و ضعيف‌تر نشان داده شده است. نويسنده كتاب كه تنها به دنياي حكام و بزرگان راه داشته، آنچه را ميان آنان مي‌ديده به كل جامعه ايران تسري داده، و در جهت پيشبرد اهداف استعماري انگليس در ايران، سه نهاد قدرتمند و اصلي جامعه ايران يعني دين، دولت و خانواده را غرق در ناتواني و فساد ترسيم كرده است. متن کامل